Quy định mới nhất của luật Doanh nghiệp về Đại diện theo pháp luật.

| Quy định mới nhất của Luật Doanh nghiệp về Đại diện theo pháp luật.

Nói đến sự phát triển và thành công của một doanh nghiệp không chỉ phụ thuộc quy mô cơ cấu của doanh nghiệp, thương hiệu, bí mật kinh doanh của doanh nghiệp... mà còn phụ thuộc vào người đại diện của doanh nghiệp, đây chính là người sẽ thay mặt cho doanh nghiệp để thực hiện những quyền và nghĩa vụ phát sinh từ những giao dịch của công ty. Do vậy, để hiểu và nắm rõ hơn những quy định của pháp luật về người đại diện trong doanh nghiệp, chúng tôi xin gửi tới các bạn đọc bài “Quy định mới nhất của Luật doanh nghiệp về đại diện theo pháp luật”.

1, Khái niệm người đại diện theo pháp luật.
Trước hết ta cần phải hiểu thế nào là đại diện. Đại diện theo pháp luật dân sự được hiểu là việc cá nhân, pháp nhân (sau đây gọi chung là người đại diện) nhân danh và vì lợi ích của cá nhân hoặc pháp nhân khác (sau đây gọi chung là người được đại diện) xác lập, thực hiện giao dịch dân sự.

Có hai hình thức về người đại diện là người đại diện theo pháp luật và người đại diện theo ủy quyền. Trong đó, đại diện theo pháp luật là hình thức đại diện mà quyền đại diện được xác lập theo quyết định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, theo điều lệ của pháp nhân hoặc theo quy định của pháp luật (Điều 135 Bộ luật Dân sự năm 2015).

Trên cơ sở các quy định của Bộ luật dân sự, Luật doanh nghiệp 2014 cũng quy định về người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp, cụ thể: “Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là cá nhân đại diện cho doanh nghiệp thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch của doanh nghiệp, đại diện cho doanh nghiệp với tư cách nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trước Trọng tài, Tòa án và các quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.”.

2, Trách nhiệm và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật.
Căn cứ theo điều 14 Luật Doanh nghiệp 2014 thì người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp có những trách nhiệm sau:

a) Thực hiện các quyền và nghĩa vụ được giao một cách trung thực, cẩn trọng, tốt nhất nhằm bảo đảm lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp;

b) Trung thành với lợi ích của doanh nghiệp; không sử dụng thông tin, bí quyết, cơ hội kinh doanh của doanh nghiệp, không lạm dụng địa vị, chức vụ và sử dụng tài sản của doanh nghiệp để tư lợi hoặc phục vụ lợi ích của tổ chức, cá nhân khác;

c) Thông báo kịp thời, đầy đủ, chính xác cho doanh nghiệp về việc người đại diện đó và người có liên quan của họ làm chủ hoặc có cổ phần, phần vốn góp chi phối tại các doanh nghiệp khác.

Khi người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp gây ra những thiệt hại cho doanh nghiệp do vi phạm những nghĩa vụ nêu trên thì chịu trách nhiệm cá nhân.

3, Số lượng người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp.
Đây là một trong những điểm mới của Luật Doanh nghiệp 2014 so với Luật Doanh nghiệp 2005, nếu như trước đây số lượng người đại diện theo pháp luật trong công ty cổ phần và công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên chỉ là một người: “ Chủ tịch Hội đồng quản trị hoặc Giám đốc hoặc Tổng giám đốc là người đại diện theo pháp luật của công ty được quy định tại Điều lệ công ty ( Điều 95: Cơ cấu tổ chức quản lý công ty cổ phần- Luật Doanh nghiệp 2005;)”; “ Chủ tịch Hội đồng thành viên hoặc Giám đốc hoặc Tổng giám đốc là người đại diện theo pháp luật của công ty theo quy định tại Điều lệ công ty ( Điều 46 Luật Doanh nghiệp 2005) thì nay theo quy định mới thì trong 2 loại hình doanh nghiệp này cho phép có thể có hơn một người đại diện theo pháp luật “ Công ty trách nhiệm hữu hạn và công ty cổ phần có thể có một hoặc nhiều người đại diện theo pháp luật. Điều lệ công ty quy định cụ thể số lượng, chức danh quản lý và quyền, nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp” (khoản 2 Điều 13 Luật Doanh nghiệp 20140.

Với quy định này nhằm hướng tới việc tạo điều kiện tối đa cho doanh nghiệp, cho phép doanh nghiệp có toàn quyền quyết định số lượng người đại diện theo pháp luật cho mình trong việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch của doanh nghiệp, đại diện cho doanh nghiệp với tư cách nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trước Trọng tài, Tòa án và các quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật. Đồng thời sẽ tạo điều kiện cho doanh nghiệp có thể hội nhập nhanh hơn, tận dụng được mọi cơ hội kinh doanh thông qua các đại diện theo pháp luật. Bên cạnh đó, sự kiểm soát chặt chẽ lẫn nhau giữa những người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp được nâng cao, hạn chế sự lạm quyền và bất hợp tác của người đại diện theo pháp luật.

Nghị định số 78/2015/NĐ-CP ngày 14/9/2015 của Chính phủ về đăng ký doanh nghiệp sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 108/2018/NĐ-CP đã quy định Trường hợp doanh nghiệp có nhiều người đại diện theo pháp luật, chữ ký của những người đại diện theo pháp luật trong hồ sơ đăng ký doanh nghiệp có giá trị pháp lý như nhau. ( khoản 1 Điều 4). Quy định này sẽ nâng cao sự chủ động, tiết kiệm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp khi thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp quy mô lớn với nhiều người đại diện theo pháp luật.

Bên cạnh đó, dù doanh nghiệp có một hoặc nhiều người đại diện theo pháp luật thì doanh nghiệp phải bảo đảm luôn có ít nhất một người đại diện theo pháp luật cư trú tại Việt Nam. Trường hợp doanh nghiệp chỉ có một người đại diện theo pháp luật thì người đó phải cư trú ở Việt Nam và phải ủy quyền bằng văn bản cho người khác thực hiện quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật khi xuất cảnh khỏi Việt Nam. Trường hợp này, người đại diện theo pháp luật vẫn phải chịu trách nhiệm về việc thực hiện quyền và nghĩa vụ đã ủy quyền. Với quy định này nhằm đảm bảo hoạt động của công ty được diễn ra một các trơn tru và sự quản lí của nhà nước đối với các doanh nghiệp tại Việt Nam.

4, Người đại diện theo pháp luật trong các loại hình doanh nghiệp.

a, Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên.
Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do tổ chức làm chủ sở hữu được tổ chức quản lý và hoạt động theo một trong hai mô hình sau đây: (i) Chủ tịch công ty, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc và Kiểm soát viên; (ii) Hội đồng thành viên, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc và Kiểm soát viên. Thì người đại diện theo pháp luật của công ty được xác định như sau:
Đối với trường hợp Điều lệ công ty không quy định thì Chủ tịch Hội đồng thành viên hoặc Chủ tịch công ty là người đại diện theo pháp luật của công ty.
Đối với trường hợp trong điều lệ công ty có quy định thì người đại diện theo pháp luật sẽ được xác định theo Điều lệ công ty.

b, Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên.
Các chức danh có thể đứng người đại diện theo pháp luật theo doanh nghiệp của loại hình này là: Chủ tịch hội đồng thành viên, Giám đốc, Tổng giám đốc và các chức danh quản lý khác quy định tại điều lệ công ty.
Ngoài ra, với công ty trách nhiệm hữu hạn có hai thành viên, nếu có thành viên là cá nhân làm người đại diện theo pháp luật của công ty bị tạm giam, kết án tù, trốn khỏi nơi cư trú, bị mất hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự hoặc bị Tòa án tước quyền hành nghề vì phạm tội buôn lậu, làm hàng giả, kinh doanh trái phép, trốn thuế, lừa dối khách hàng và tội khác theo quy định của Bộ luật hình sự thì thành viên còn lại đương nhiên làm người đại diện theo pháp luật của công ty cho đến khi có quyết định mới của Hội đồng thành viên về người đại diện theo pháp luật của công ty.

c, Công ty cổ phần.
Theo quy định của Luật doanh nghiệp, công ty cổ phẩn có thể có nhiều hơn một người đại diện theo pháp luật. Việc xác định số lượng người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp sẽ được quy định cụ thể trong nội dung Điều lệ doanh nghiệp (Điều 13, Điều 25 Luật Doanh nghiệp năm 2014).
Khoản 2 Điều 134 Luật Doanh nghiệp 2014 quy định về người đại diện theo pháp luật trong công ty cổ phần như sau:
Trường hợp chỉ có một người đại diện theo pháp luật, thì Chủ tịch Hội đồng quản trị hoặc Giám đốc hoặc Tổng giám đốc là người đại diện theo pháp luật của công ty. Đối với trường hợp này, người nào được xác định là người đại diện theo pháp luật của công ty sẽ được quy định cụ thể trong Điều lệ công ty. Bởi đây là vấn đề thuộc phạm vi nội bộ của doanh nghiệp, do doanh nghiệp tự quyết định trên cơ sở quy định của pháp luật. Trường hợp Điều lệ không có quy định khác thì Chủ tịch Hội đồng quản trị là người đại diện theo pháp luật của công ty.
Trường hợp trong Điều lệ của Công ty Cổ phần xác định công ty sẽ có từ 02 người đại diện theo pháp luật trở lên thì Chủ tịch Hội đồng quản trị và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc được xác định là người đại diện theo pháp luật đương nhiên của công ty cổ phần.

d, Công ty hợp danh.
Đối với công ty hợp danh thì các thành viên hợp danh có quyền đại diện theo pháp luật và tổ chức điều hành hoạt động kinh doanh hằng ngày của công ty. Mọi hạn chế đối với thành viên hợp danh trong thực hiện công việc kinh doanh hằng ngày của công ty chỉ có hiệu lực đối với bên thứ ba khi người đó được biết về hạn chế đó. ( khoản 1 điều 179 Luật doanh nghiệp 2014)

HÃNG LUẬT ANH BẰNG. Since 2007 - Chúng tôi, hãng luật nhiều năm hoạt động chuyên tư vấn, cung ứng các dịch vụ về Doanh nghiệp, Đầu tư, Đăng ký kinh doanh, Giấy phép với đội ngũ Luật sư, chuyên gia nhiều kinh nghiệm lâu năm hành nghề. Chúng tôi cam kết mang đến giải pháp tối ưu, triệt để và dịch vụ trách nhiệm, tận tâm, đẳng cấp và hoàn hảo cho Quý khách hàng. Quý khách hàng có nhu cầu tư vấn, sử dụng các dịch vụ về Doanh nghiệp, Đầu tư, Đăng ký kinh doanh, Giấy phép...xin vui lòng liên hệ với chúng tôi theo: Điện thoại: 0243.7.673.930 * 0243.7.675.594 (HC); Hotline 24/7: 0982 69 29 12 - 0913 092 912 GĐ Ls Bằng * 0987 655 707 - Ls Hoàn.
Trân trọng.