Quy định về Trình tự, thủ tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư

TRÌNH TỰ, THỦ TỤC THU HỒI ĐẤT, BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ

Đất đai là nguồn tài nguyên quốc gia vô giá, là tư liệu sản xuất quan trọng  để phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, an ninh,quốc phòng. Đất đai được Nhà nước giao hoặc cho người dân thuê để thực hiện những mục đích nêu trên nhưng trong một số trường hợp nhất định vì lợi ích công cộng, kinh tế, an ninh quốc phòng... Nhà nước tiến hành thu hồi đất, thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho người bị thu hồi theo quy định.

Thu hồi đất là việc Nhà nước quyết định thu lại quyền sử dụng đất của người được Nhà nước trao quyền sử dụng đất hoặc thu lại của người sử dụng đất vi phạm pháp luật về đất đai.

Theo Từ điển giải thích thuật ngữ Luật học, thu hồi đất được hiểu là: “Cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu hồi quyền sử dụng đất của người vi phạm quy định về sử dụng đất để Nhà nước giao cho người khác sử dụng hoặc trả lại cho chủ sở hữu đất bị lấn chiếm. Trường hợp cần thiết, Nhà nước thu hồi đất đang sử dụng của người sử dụng đất để sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng.”

Như  vậy, chúng ta có thể hiểu thu hồi đất là việc Nhà nước lấy lại đất đã công nhận, giao, cho thuê ...từ người sử dụng đất nhằm mục đích phục vụ lợi ích của Nhà nước, của xã hội hay để xử lý hành vi vi phạm pháp luật đất đai của người sử dụng bằng một quyết định hành chính. Thu hồi đất thể hiện quyền lực của Nhà nước - người đại diện chủ sở hữu toàn dân về đất đai.

Luật Đất đai năm 2013 tại khoản 1 Điều 16 quy định Nhà nước thu hồi đất trong các trường hợp sau:

" a) Thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng;

b) Thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai;

c) Thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người. "

* Trình tự, thủ tục thu hồi đất như sau:

Bước 1: Thông báo thu hồi đất.

Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền thu hồi đất ban hành thông báo thu hồi đất. Thông báo thu hồi đất được gửi đến từng người có đất thu hồi.

Bước 2: Kiểm kê đất đai, tài sản có trên đất.

Người sử dụng đất có trách nhiệm phối hợp với tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng triển khai thực hiện kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm.

Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày được vận động, thuyết phục mà người sử dụng đất vẫn không phối hợp với tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ban hành quyết định kiểm đếm bắt buộc.

Bước 3: Lấy ý kiến, lập và thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng có trách nhiệm lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp xã  nơi có đất thu hồi tổ chức lấy ý kiến về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tạ trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi.

Cơ quan có thẩm quyền thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trước khi trình Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền quyết định thu hồi đất.

Bước 4: Ra quyết định thu hồi đất.

Ủy ban nhân dân cấp tỉnh:  thu hồi đất đối với tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, trừ trường hợp thu hồi đất ở của người Việt Nam định cư ở nước ngoài được sở hữu nhà ở tại Việt Nam; thu hồi đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của xã, phường, thị trấn.

Ủy ban nhân dân cấp huyện: thu hồi đất đối với hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư; thu hồi đất ở của người Việt Nam định cư ở nước ngoài được sở hữu nhà ở tại Việt Nam.

Nếu không đồng ý, người bị thu hồi đất có thể thực hiện quyền khiếu nại, khởi kiện Quyết định thu hồi đất theo trình tự quy định tại Luật giải quyết khiếu nại, Luật tố tụng hành chính.

Bước 5: Quyết định phê duyệt và niêm yết công khai phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền ban hành quyết định thu hồi đất, quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trong cùng một ngày;

Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng có trách nhiệm phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp xã  phổ biến và niêm yết công khai quyết định phê quyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã và địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi; gửi quyết định bồi thường, hỗ trợ tái định cư đến từng người có đất thu hồi, trong đó ghi rõ về mức bồi thường, hỗ trợ, bố trí nhà hoặc đất tái định cư (nếu có), thời gian, địa điểm chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ; thời gian bố trí nhà hoặc đất tái định cư (nếu có) và thời gian bàn giao đất đã thu hồi cho tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng...;

Nếu không đồng ý, người bị thu hồi đất có thể thực hiện quyền khiếu nại, khởi kiện Quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo trình tự quy định tại Luật giải quyết khiếu nại, Luật tố tụng hành chính.

Bước 6: Tổ chức chi trả bồi thường, hỗ trợ.

Theo quy định tại Điều 93 Luật đất đai 2013, trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày quyết định thu hồi đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền có hiệu lực thi hành, cơ quan, tổ chức có trách nhiệm bồi thường phải chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ cho người có đất thu hồi.

Trường hợp cơ quan, tổ chức có trách nhiệm bồi thường chậm chi trả thì khi thanh toán tiền bồi thường, hỗ trợ cho người có đất thu hồi, ngoài tiền bồi thường, hỗ trợ theo phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được cấp có thẩm quyền phê duyệt thì người có đất thu hồi còn được thanh toán thêm một khoản tiền bằng mức tiền chậm nộp theo quy định của Luật quản lý thuế tính trên số tiền chậm trả và thời gian chậm trả.

Trường hợp người có đất thu hồi không nhận tiền bồi thường, hỗ trợ theo phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được cấp có thẩm quyền phê duyệt thì tiền bồi thường, hỗ trợ được gửi vào tài khoản tạm giữ của Kho bạc nhà nước.

Người sử dụng đất được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất mà chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai đối với Nhà nước theo quy định của pháp luật thì phải trừ đi khoản tiền chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính vào số tiền được bồi thường để hoàn trả ngân sách nhà nước.

Hãng Luật Anh Bằng trân trọng gởi tới Quý Bạn đọc tham khảo * Nếu Quý vị có vấn đề pháp lý bận tâm, băn khoăn về đất đai, nhà ở, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư...; khiếu nại, khởi kiện các Quyết định hành chính, hành vi hành chính về lĩnh vực đất đai...xin mời liên hệ với chúng tôi để được tư vấn, trợ giúp kịp thời. Đường dây nóng 24/7: 0913 092 912 - 0982 692 912 * 0243.7.675.594 - 0243.7.673.930 (HC).

Trân trọng.

〉〉 Hãng Luật Anh Bằng | Luật sư chuyên tư vấn | Đất đai | Nhà ở | Bồi thường | Hỗ trợ | Tái định cư | Khiếu nại | Khởi kiện 

HÃNG LUẬT ANH BẰNG | ANH BANG LAW. since 2007 | VPGD: P. 905, Tòa nhà CT 4.5, ngõ 6, Phố Dương Đình Nghệ, phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội | Dây nói: 0243.7.673.930 * 0243.7.675.594 * E : luatsuanhbang@gmail.com | Hotline GĐ: 0913 092 912 - 0982 69 29 12 Luật sư Minh Bằng | Web: hangluatanhbang.vn